Wat kunnen we achter ons laten, na eeuwen dualisme, patriarchaat, Verlichting, machtspolitiek, modernisme? Wandelend door de Amsterdamse Waterleidingduinen laat ik het patroon langzaam in mijn denkramen verschijnen. De ideologie van miskenning. Bestaan door de miskenning van de of het andere. We kijken heden ten dage naar het toppunt ervan. Laten we eens kijken of door deze verstolling heen kunnen bewegen.
Geldingsdrang
Het interview is zeker onderhoudend. De gast bij De Nieuwe Wereld vertelt over een nieuwe school die hij in de jaren 00 heeft opgericht. Dan verlies ik het verhaal wat en kijk naar zijn lichaamstaal. Dan word ik getroffen door zijn geldingsdrang, opmerkingen die verongelijktheid laten voelen, zelfingenomenheid die verbinding in de weg staat. Hij is lang en nog steeds miskend met zijn verhaal. Tegengewerkt ook. Hij brengt ‘het andere’. Omdat hij zo lang miskend is, zie je nu zijn geldingsdrang.
Gelatenheid
De jonge vrouw uit mijn zwemclub knikt gelaten wanneer ik haar vraag hoe het staat met de gemeentelijke plannen voor een openluchtzwembad. Zij werkt er met een groep al een aantal jaren aan. Ambtelijke molens draaien langzaam, vooral als je voorstel geen weerklank vindt in de politieke agenda. De groep heeft deskundigen verzameld, marktpeiling gedaan, een haalbaarheidsplan. “Wat niet?”, zucht ze vertwijfeld. Langzaam is de gelatenheid er in geslopen. Ze is niet gehoord, aan het lijntje gehouden en uiteindelijk weggezet als ‘geen duurzaam initiatief’. Omdat zij zo grondig miskent is, zie je nu haar gelatenheid.
Overlevingsmechanisme
Wanneer ik dieper in mijn onderzoek zak, zie ik de overlevingsmechanismen van geldingsdrang en gelatenheid steeds collectiever worden. Ons wereldbeeld van dualisme werkt altijd miskenning in de hand. Sterker nog, ons Westerse wereldbeeld bestaat bij de gratie van miskenning. Het beeld van bijvoorbeeld politieke macht bestaat bij de gratie van het miskennen van de opponent. Patriarchaat kan bestaan door de miskenning van de vrouwelijke, creatieve kracht. De Verlichting kon een vlucht nemen door de miskenning van het mysterie en de Aarde. Het modernisme kan gedijen door het miskennen van begrenzing. Globalisme miskent het lokale, individualisme miskent de gemeenschap, collectivisme miskent pluraliteit. In ons huidige wereldbeeld zitten we gevangen in de ideologie van de miskenning. Geldingsdrang en gelatenheid zijn overlevingsmechanismen in deze ideologie.
Mensen willen niet alleen zaken en spullen, maar ze hunkeren ook naar positieve oordelen over hun Waarde of hun Waardigheid.
Helderheid
Wandelend langs de lange watervaarten in de Duinen ben ik iedere keer weer verrast door de Helderheid van het Water. Hoe het rustig stroomt in de bedding met de algen op de bodem. Waterzuiveraars. Hoe kunnen we Helderheid brengen in de ideologie van miskenning? Iedereen heeft immers behoefte aan erkenning en waardigheid? Mensen willen niet alleen zaken en spullen, maar ze hunkeren ook naar positieve oordelen over hun Waarde of hun Waardigheid. Die positieve oordelen kunnen van binnenuit komen, maar meestal zijn ze afkomstig van andere in hun gemeenschap die hun waarde erkennen. Als we dat positieve oordeel te horen krijgen voelen we ons trots en dankbaar, en als we het, vooral langdurig en aanhoudend, niet te horen krijgen, liggen overlevingsmechanismen op de loer. Laat Helder zijn dat je de ander of het andere erkent. In ieder geval als levend.
Miskenning is een uitdrukking van het Leven ontkennen
Leven
Op een diepere laag: Miskenning is een uitdrukking van het Leven ontkennen. De ideologie van miskenning is het onvermogen om het Leven te omarmen als iets gezamenlijks, expressiefs, en creatiefs. Miskenning is niet levensondersteunend. Mensen zijn geen statische objecten, maar een uitdrukking van een levend, heilig proces. We zijn geen individuele onderdelen, maar we zijn de matrix van het Leven als geheel. Zo kunnen we een diep begrip krijgen van mens-zijn. We zijn immers ingebed in een veel groter veld van dynamische relaties met alles wat leeft.
Wanneer we ons onze eigen Waardigheid tot in het bot herinneren, hoeven we niet langer de ander of het andere hun erkenning te onthouden
Integriteit
Wij zijn gemaakt uit Aarde, Water, Lucht en Vuur. We moeten tot in ons bot gaan voelen om ons onze eigen waardigheid te herinneren. We zijn niet gescheiden van de ritmes van de Aarde of van de vortexen van de kosmos met hun spiraalbeweging. Het is belangrijk dat we iedereen erkennen en steun laten ervaren, zonder bang te zijn om je integriteit te verliezen. Zonder voorwaarden of dreigementen. Wanneer je integriteit gewaardeerd wordt, kan je landen in je botten. Iedere verstoring om te landen in onze botten en om een Plek te voelen in de Ruimte en de Tijd leidt tot gevoelens van miskenning. Geen eigen huis, geschiedenis en traditie miskennen, biologie en het mysterie van het Leven ontkennen, en zo verder, het zijn allemaal verstoringen van de integriteit en vormen van de ideologie van miskenning. Ideologie, die de ander of het andere hun erkenning onthoudt.
Wanneer we ons onze eigen Waardigheid tot in het bot herinneren, hoeven we niet langer de ander of het andere hun erkenning te onthouden.
Ons geboorteverhaal
Het vermogen om gecentreerd, coherent te zijn en ons erkent te voelen heeft rechtsreeks te maken met onze Reis vanuit de Baarmoeder naar de Aarde. Het is de eerste ervaring van voelen dat iemand, je moeder, voor de volle 100% voor jou gaat. De eerste ervaring dat je moeder volledig Aanwezig blijft bij jouw leven. De Westerse medisch-industriële benadering van geboorte en moederschap staat ver af van deze sleutelervaring in het leven. Geboorte is een Sleutelervaring die de pasgeborene leert wat het betekent om te leven en voor de volle 100% erkent te worden als levend. Het is belangrijk om ons individuele geboorteverhaal te begrijpen en verwerken. Om onze Waardigheid tot in onze botten te herinneren, zodat we de ander hun erkenning niet hoeven te onthouden. Geboren worden en moeder worden zijn heilige taken, waarbij een drempel overgegaan wordt. Het is een moment van erkenning: een landing en de Plek krijgen op het moment van geboorte.
Genegenheid
De Zon is inmiddels doorgekomen en het is heerlijk struinen in het gouden strijklicht. Een groepje Herten staat naar mij te staren. Zij kennen de Wijsheid van de kudde. Niet als platte verklaring voor dierlijk gedrag, of van collectivisme, maar als getuigenis van een diepe verbondenheid met elkaar op basis van Genegenheid. Het is ons voorland wanneer we na zeker 6 eeuwen de ideologie van de miskenning laten verdampen, wanneer ons Hart wordt beroerd door de Aarde en het Leven.
