Het lijkt wel alsof het ver doorgevoerde individualisme zich nu van zijn eenzaamste en meest levenloze kant laat zien. Door de 1.5 meter afstandsmaatregel, die nu al ruim een jaar duurt, duiken we diep in wat het betekent om helemaal op jezelf te zijn. Het was al zichtbaar vóór de lockdowns, de treurigheid van uitsluitend op jezelf aangewezen zijn, maar nu bereikt het individualisme zijn diepste pijn: Het individualisme is niet levensondersteunend.
De prijs
We zijn in de westerse samenleving al jaren bezig met vormgeven van de individualisering. Je moet je onderscheiden, je hoofd boven het maaiveld uitsteken, je moet anders zijn, perfect zijn naar lichaam en geest. En hoewel voor menigeen al die vrijheid en ik-gerichtheid geweldig leek, komen steeds meer mensen er op terug. Het leidt namelijk tot eenzaamheid, faalangst en depressies. Individualisme is niet levensondersteunend en de prijs is hoog. Dat beginnen we nu te zien.
De pijn
De prijs die we betalen voor de doorgeschoten vrijheid en ik-gerichtheid is een diepe pijn van niet verbonden zijn. Niet meer met jezelf, niet meer met de gemeenschap want die bestaat nauwelijks meer en niet meer met de Aarde en je eigen natuurlijkheid.
Waarom het nu zo nijpend is, is omdat de maatregelen ons oude sociale weefsel in hoog tempo hebben afgebroken terwijl we verleerd zijn daar aandacht aan te besteden, zodanig dat het sociale weefsel levensondersteunend is in plaats van een ratrace naar likes en snel geluk.
Misschien vinden we door de opgelegde vertraging de waarde terug van een levensondersteunende ontmoeting en samenleving? Hoe moeten we verbinden in veranderende tijden?