Jaren geleden op IJsland vond ik er een woord voor. Voor wat zich beweegt en voelbaar is tussen mensen, tussen mij en de dingen, tussen ons en de Natuur. De Tussenruimte. Door je open te stellen voor de Tussenruimte kun je het Veld leren waarnemen. De Tussenruimte zoekt verbinding met ons. De Tussenruimte is het belevingsbrandpunt van Emergent Dialogue.
Hyper individueel
Onze Westerse cultuur is hyper individueel. We zijn opgevoed met het idee om onze wereld vanuit een geïndividualiseerd standpunt te zien. Dit is een krachtig vermogen waar we duizenden jaren over deden om het aan te leren en tot verfijning èn vervorming te brengen. Het heeft ‘mij’ en ‘jou’ gecreëerd en ook de schaduw van ‘mij’, het narcisme. Hoe kunnen we een sprong maken in onze cultuur? Hoe kunnen we dit hoogst ontwikkelde ‘mij’ integreren in een ‘wij-veld’ dat zijn eigen wordingsprincipes en heelheid kent? We doen dat door in de Tussenruimte aandachtig het Veld te leren waarnemen.
Cultuurverandering
Wanneer we het onderzoek doen naar de Tussenruimte kunnen we een evolutionaire stap maken. We gaan dingen ontdekken en ervaren die we nog niet wisten over Vitaal SamenLeven. Ons Vertrekpunt kan veranderen, datgene dat ons In Beweging zet kan veranderen, onze manier van denken, contact maken en verbinden kan veranderen. Het is spannend en onbekend terrein!
Voorbij ‘mij’, ‘jij’ en ‘wij’ – verschillende ‘wij-velden’.
Tegelijkertijd gaat het niet over ‘mij’, ‘jij’ of ‘wij’. Het gaat over wat er tussen ons gebeurt, wat er in de Tussenruimte gebeurt. En het gaat over iets dat meer is dan dat. Meer nog dan de Tussenruimte. De Tussenruimte is ingebed in een cyclus van eindeloos geborgen zijn van alle Ruimtes.
Er gebeurt iets in onze onderlinge communicatie (interpersoonlijk): Ik zie alle personen en ik voel mij verbonden met iedereen. Tegelijkertijd is er ook iets gaande doordat we samen praten. We zijn in het zelfde moment onderdeel van een geheel dat we tijdelijk zelf gecreëerd hebben, met een eigen Hartslag (intersubjectief). We kunnen ons dan gewaarworden dat we meer zijn dan de som der delen.
Aanwezig zijn
We zijn samen deelnemers aan de kwaliteit van de Tussenruimte. Of je je nu wel of niet aanwezig voelt in het gesprek of er aan deelneemt. Wanneer je bijvoorbeeld in de trein zit en je hoort een gesprek van medereizigers waar je aandacht door gevangen wordt, dan maakt het voor de intersubjectieve ruimte niet uit of je deelneemt aan het gesprek of stilletjes afluistert. Het feit dat je je aandacht richt, dat je daarmee Aanwezig bent, voegt toe aan de Tussenruimte. Als ik mij stilletjes opwind waarover de medepassagiers spreken, dan voeg ik iets toe. Wanneer ik vertederende gedachten heb omdat er kennelijk een foto van een baby getoond wordt, dan voeg ik iets toe. Gedachten zijn vrij, maar niet vrijblijvend voor de kwaliteit van de Tussenruimte.
Wanneer je het Veld in de Tussenruimte leert waarnemen, dan kun je al die verschillen opmerken.
Bewustzijn
Wanneer we dus méér bewustzijn krijgen over wat we aanbieden aan de Tussenruimte, dan krijgen we een mogelijkheid om met dit bewustzijn te werken. Eenvoudigweg door te beseffen dat je bewustzijn aan elkaar aanbiedt in het gesprek. Gesprekken veranderen daardoor. Je opent jezelf daardoor meer voor het ‘wij-veld’, voor het intersubjectieve veld. Je kunt hierdoor in zo’n gesprek iets opmerken wat je eerder nog niet voelde.
Bij Emergent Dialogue werk je dus niet alleen met het bewustzijn van je eigen lichaam, gevoelens en emoties, maar óók met het bewustzijn over de Tussenruimte. In de Tussenruimte is het Veld dat ons ondersteunt in onze cultuurverandering.
Verkennen
In Emergent Dialogue verkennen we de kwaliteiten van het intersubjectieve veld. Dit is geen theoretische positie of idee. Het gaat niet om wat we zeggen dat het is, maar het gaat om samen ontdekken, ervaren en gewaarworden en zelf leren over de Tussenruimte die verder gaat dan het interpersoonlijke. In zulke Dialogen oefen je je vermogen om te sensen wat nieuw is, dat wat er nog niet is, wat onbekend voelt of buiten je comfort. We openen ons voor de subtiele dimensie van de Tussenruimte wanneer we samenkomen.
Openheid
Werken met de Tussenruimte, bijvoorbeeld al eenvoudigweg door je er voor openen te stellen, informeert het Veld in de Tussenruimte. Onze openheid en nieuwsgierigheid creëert het al. Het is spannend en leuk om de verschillende overgangen in de Tussenruimte tijdens ons gesprek te volgen. Het Veld in de Tussenruimte wordt levendig door onze interacties. We worden steeds kernachtiger, steeds meer overbodige uitwisseling verdwijnt, steeds meer worden we coherent, zodat het Veld in de Tussenruimte zijn geheimen prijs geeft.
Er zijn alleen maar Mogelijkheden
Deze manier van Dialoog, Emergent Dialogue, is een andere manier om met elkaar samen te zijn, anders ‘Zijn’ ook. Meer ‘human being‘ dan ‘human doing‘. Het is geen tooltje of techniek. Er zijn alleen maar Mogelijkheden (IJsland, 2012) om iets tot leven te laten komen. Door met Aandacht samen te komen creëren we de mogelijkheidsvoorwaarden voor het Veld om in de Tussenruimte te verschijnen. Dat wat verschijnt, omvat ons. Net zoals de Dragende Kracht van de Aarde.
Eikenlaan
De Eikenlaan die geen laan meer is. Onbetreden grond. Wanneer ik mijn Aandacht op de Eiken richt, nodigt hun Tussenruimte mij uit. Ik zie alle Eiken en voel me intens verbonden met al deze Eiken. Mijn wervelkolom, van kop tot staart, reageert op hun uitnodigende versteviging. Mijn Hart kan zich nu rustig en wijd openen. Dan ervaar ik dat ik samen met de Eiken één geheel ben. We hebben het samen gecreëerd. Samen met de Eiken voel ik de Hartslag van dit Veld van Eiken in de Tussenruimte, Beyond Words. Samen zijn we meer dan de laan. Een magisch Moment van Eeuwigheid.